3 Αυγούστου 1974: Ο Συνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος πεθαίνει με το παράπονο: "Που είναι η Ελλάδα..."

Η ώρα 5:00 το πρωί της 20ης Ιουλίου 1974, ένα στρατιωτικό διοικητικό όχημα σταματά στην είσοδο του παλαιού ΓΣΠ όπου ήταν στρατοπεδευμένο το 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού (ΜΤΠ). Οι επιβάτες του δεν μπορούσαν να μείνουν απαρατήρητοι. Ήταν ο τότε Διοικητής της Διεύθυνσης Τεθωρακισμένων και ο ίδιος ο Επιτελάρχης του ΓΕΕΦ. Η αποστολή τους ήταν σύντομη αλλά ιστορική: Επίδοση προφορικής διαταγής προς τον διοικητή του 286 ΜΤΠ Αν/χη Γεώργιο Μπούτο να οδηγήσει αμέσως την μονάδα του προς τα παράλια της Κερύνειας για αντιμετώπιση της υπό εξέλιξη Τουρκικής Απόβασης.

Η διαταγή ήταν αναμενόμενη καθότι από την προηγούμενη ο Αν/χης Γεώργιος Μπούτος είχε λάβει πληροφορίες για την επικείμενη Απόβαση και ότι το Σχέδιο προέβλεπε όπως η μονάδα του έπρεπε να κινηθεί προς τον χώρο διασποράς της στην Μύρτου. Ο ίδιος ζήτησε την μετάβαση της μονάδας του από το βράδυ της προηγούμενης εν όψει του αναμενόμενου κινδύνου προσβολής από την Τουρκική αεροπορία, αλλά η ηγεσία του ΓΕΕΦ επέμενε στα δικά της σχέδια και ήταν ανένδοτη. “Θα κινηθείτε το πρωί” ήταν η απάντηση. 

Ο Αν/χης Μπούτος σκέφτηκε αμέσως τον κίνδυνο στον οποίο θα έθετε τα “παιδιά του” εννοώντας τους στρατιώτες του που τους ένοιωθε και τους χειριζόταν σαν δικά του παιδιά του. Ο Αν/χης Μπούτος ήταν τότε νυμφευμένος με την Παναγιώτα (Νότα) και είχε δύο ανήλικα παιδιά 2 και 4 χρόνων. Οι συνθήκες ήταν κρίσιμες. Η Απόβαση ήταν γεγονός και έπρεπε να ληφθεί η απόφαση. Το 286 ΜΤΠ το επíλεκτο σώμα του Πεζικού με τα μαύρα μπερέ αποτελούσε την βασική δύναμη για την αντιμετώπιση της “αναπάντεχης” κατάστασης πραγμάτων. Ο Γεώργιος Μπούτος δεν είχε άλλη επιλογή. Έπρεπε να εκτελέσει το στρατιωτικό του καθήκον για το οποίο ορκίστηκε και υπηρετούσε. Ο κύβος ερρίφθει.

Ο Αν/χης Μπούτος οδηγούσε την μονάδα σε σχηματισμό φάλαγγας. Η φάλαγγα αποτελείτο από 24 οχήματα μεταφοράς προσωπικού τύπου BTR-152V και άλλα οχήματα εφοδιασμού. Η διαδρομή που ακολουθήθηκε ήταν ο δρόμος Λευκωσίας – Κερύνειας μέσο Μύρτου.

Η Τουρκική αεροπορία άρχισε ήδη να πλήττει το αεροδρόμιο Λευκωσίας και στρατόπεδα της Λευκωσίας. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ρίφθηκαν στην μάχη τα παλικάρια του 286 ΜΤΠ. “Κύριε διοικητά, καλύτερα να μπείτε σε ένα από τα BTR” εισηγήθηκε ο Άθως Σκουτέλας σε κάποιο σημείο παρά το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. “Εγώ θα οδηγήσω την φάλαγγα μέσα στο όχημά μου μπροστά” του απαντά περήφανα ο Διοικητής. “Έβλεπα τον Ανθ/γό Παντελή Χατζημάρκο σε ένα όχημα του Λόχου Διοικήσεως να μας χαιρετά χαμογελαστός” θυμάται ο Ανθ/γός Χαράλαμπος Κωνσταντίνου.

Ξαφνικά η φάλαγγα ελάττωσε ταχύτητα. Παρά την έξοδο του χωριού Κοντεμένος ένα χτυπημένο από την αεροπορία όχημα του 281 ΤΠ εμπόδιζε την διέλευση της φάλαγγας. Ο Γεώργιος Μπούτος πάντα μπροστά διατάζει την άμεση μετακίνησή του. Δεν θα προλάβει όμως. Τέσσερα μαχητικά αεροπλάνα κάνουν την εμφάνισή τους και πετώντας σε χαμηλό ύψος εξαπολύουν μια επίθεση εξόντωσης της φάλαγγας χωρίς έλεος. Οι βάρβαροι του ΑΤΤΙΛΑ δεν χασομερούν. Ρίψη ρουκετών, εκρηκτικών βομβών, βομβών ναπάλμ και πολυβολισμών με σφαίρες ντούμ- ντούμ, κτυπούν την ήδη σταματημένη φάλαγγα. Ο Γεώργιος Μπούτος αναφωνάζει “Aχ Τα παιδιά μου” εννοώντας τους στρατιώτες του που οδηγούσε μέρα ενάντια στην θέλησή του και πιάνει το κεφάλι του. Αμέσως κατεβαίνει από το όχημα του τρέχει προς τους στρατιώτες του και αρχίζει να δίνει διαταγές για αεροπορική κάλυψη. Μια ριπή πολυβόλου όμως από θανάσιμες σφαίρες ντούμ – ντούμ που σκάει δίπλα του, θα τον τραυματίσει βαριά. 

Τα αεροπλάνα κάνουν συνεχώς βυθίσεις πάνω από την φάλαγγα και συνεχίζουν την εξόντωση της φάλαγγας. Τα παλικάρια του 286 ΜΤΠ γυρίζουν κάθε όπλο που κρατούσαν ενάντια στο φονικό μένος του ΑΤΤΙΛΑ. Πιο πίσω στην φάλαγγα κοντά σε κάποιο γεφύρι ο Ανθ/γός Χατζημάρκος όρθιος δίνει διαταγές για αεροπορική κάλυψη ενώ ο ίδιος με το όπλο στο χέρι σημαδεύει και πυροβολεί τα αεροπλάνα. Μια από τις δεκάδες ρουκέτες όμως θα πλήξει θανάσιμα το αγέρωχο παλικάρι. 

Οι απώλειες σε οπλισμό, πυρομαχικά και οχήματα ήταν τρομακτική. Από τα 24 BTR που ξεκίνησαν για τον χώρο απόβασης, έφτασαν μόνο 6!

Ο Αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος μεταφέρθηκε την 1η Αυγούστου του 1974 στην Αθήνα λόγω του κρίσιμου της καταστάσεως της υγείας του, όπου και εξέπνευσε δύο μέρες αργότερα, στις 3 Αυγούστου.

Η κυπριακή εφημερίδα «Ο ΑΓΩΝ», γράφοντας για τον Μπούτο σημείωνε και τα εξής: «...Ο Μπούτος έφυγε με το παράπονο στα χείλη. Πάντοτε παραπονείτο, γιατί η Ελλάδα δεν είχε στείλει έστω και ένα αεροπλάνο για να βοηθήσει την Κύπρο. Που είναι μωρέ η Ελλάδα να στείλει έστω και τρία αεροπλάνα και να δης τους τούρκους που θα πάνε, παραμιλούσε στο νοσοκομείο όπου ενοσηλεύετο». Και με αυτό το παράπονο ξεψύχησε στο 401 ΓΣΝΑ.

****

Συνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος

Ο Αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1927 στο Ναύπλιο. Ο πατέρας του ασχολείτο με το γενικό εμπόριο στο Ναύπλιο. Ως μαθητής αρίστευσε. Φοίτησε στην Σχολή Ευελπίδων και κατόπιν μετεκπαιδεύτηκε στην Οκλαχόμα των ΗΠΑ. Υπηρέτησε για πρώτη φορά στην Κύπρο κατά το 1967 με την Ελληνική Μεραρχία στο Σταυροβούνι. Μετά την ανάκληση της Ελληνικής Μεραρχίας ο Γεώργιος Μπούτος τοποθετήθηκε στην Ηγουμένισσα μέχρι το 1969. Μεταξύ 1970 – 1972 υπηρέτησε ως Διοικητής του ΛΥΒ στα Σέρβια της Κοζάνης. Το 1972 επέστρεψε στην Κύπρο σαν Διοικητής του 241 ΤΠ στην Αθαλάσσα. Στις 26 Σεπτεμβρίου 1973 ανέλαβε την Διοίκηση του 286 ΜΤΠ με έδρα την Κάτω Λακατάμεια. Κατά την διάρκεια της υπηρεσίας του το τάγμα μεταφέρθηκε στην Κοκκινοτριμιθιά. Το στρατόπεδο πήρε την ονομασία “Στρατόπεδο Γρηγόρη Αυξεντίου”.

Η προτομή του Συνταγματάρχη Μπούτου στο Ναύπλιο

Ξεχώριζε για το ήθος, την γενναιοδωρία, την ευγένεια και πάνω από όλα για την ανθρωπιά του. Δεν είχε μυηθεί στο πραξικόπημα και ήταν αντίθετος με τα Σχέδια της Χούντας των Αθηνών.

Ο Γεώργιος Μπούτος ήταν ο πρώτος Αξιωματικός από τον Ελληνικό χώρο που έχασε την ζωή τους στις πρώτες μέρες της Τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. 

Για την εξαίρετη δράση του τιμήθηκε ενόσω ζούσε με το Χρυσό Σταυρό του Φοίνικος και το Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου Α΄, καθώς και με τιμητική πλακέτα από την 9η Μεραρχία. Μετά τον θάνατο του πήρε με Προεδρικό Διάταγμα τον Ιανουάριο του 1975 τον βαθμό του Συνταγματάρχη.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Αγωνιστών Κύπρου 1974 κατά την 17η επέτειο του θανάτου του, του απένειμε αναμνηστική πλακέτα την οποία επέδωσε ο Δήμαρχος Αθηναίων Αντώνης Τρίτσης.
Η Κύπρος τον τίμησε όπως άλλωστε και όλους τους πεσόντες αγωνιστές Ελλαδίτες και Κυπρίους ανεγείροντας κενοτάφιο στην Μακεδονίτισσα ως ελάχιστη έκφραση ευγνωμοσύνης.
Τιμήθηκε μετά θάνατο με το μετάλλιο “Προμάχων Ελευθερίας” της Κυπριακής Δημοκρατίας από τον Πρόεδρο Κληρίδη στις 21 Ιουλίου 1996.

Ανθυπολοχαγός Παντελής Χατζημάρκος

Ο Ήρωας του 286 ΜΤΠ, Ανθ/γός Παντελής Χατζημάρκος γιος του Λεάνδρου και της Αντιγόνης, γεννήθηκε την 1η Αυγούστου 1954 στην Λευκωσία. Ήταν γέννημα θρέμμα της περιοχής του Αγίου Αντωνίου Λευκωσίας. Άριστος μαθητής, αγνός πατριώτης, λεβέντης, πραγματικό καμάρι της Κύπρου. Κατά τα χρόνια του Παγκυπρίου Γυμνασίου ο Παντελής ανάπτυξε έντονη αγωνιστική δράση για την διακήρυξη του εθνικού πόθου της Ένωσης. Το 1972 εκλέγεται πρόεδρος του μαθητικού συλλόγου του Γυμνασίου και στην συνεχεία στην προεδρία της Παγκύπριας Οργανωτικής Επιτροπής Μαθητικών εκδηλώσεων για την επέτειο του Ενωτικού Δημοψηφίσματος.

Ο Παντελής ρίχτηκε στην μάχη με το χαμόγελο στα χείλη σίγουρος για την νίκη. Όρθιος, περήφανος, πραγματικός ηγέτης Αξιωματικός, δεν τρόμαξε στην όψη του θανάτου. Προστάτευε τους στρατιώτες του ενώ αυτός πυροβολούσε τα αεροπλάνα. Πήρε την θέση του στο πάνθεον των αθανάτων με το σπαθί του. Έφυγε χωρίς την πίκρα της προδοσίας που περίμενε το 286 ΜΤΠ στην συνέχεια. Δεν πρόλαβε να δει πώς οι βάρβαροι πάτησαν και λεηλάτησαν την Κύπρο.

Ο Αν/χης Γεώργιος Μπούτος και ο Ανθ/γός Παντελής Χατζημάρκος με το παράδειγμα της αυτοθυσίας τους αφήνουν πίσω τους μια ένδοξη παρακαταθήκη Εθνική υπερηφάνεια ενάντια στον άνανδρο εισβολέα. Όρθιοι πάντα, να μην σκύψουμε το κεφάλι στις αιμοβόρες ορδές του ΑΤΤΙΛΑ. 

Θα αποτελούν μαζί με τους τριακόσιους του Λεωνίδα, τον Γρηγόρη Αυξεντίου και τόσους άλλους ήρωες μας ένα άσβεστο φάρο. 

****

Συνταγματάρχης Γεώργιος Μπούτος

Ανθυπολοχαγός Παντελής Χατζημάρκος

ΑΘΑΝΑΤΟΙ

http://peripatrhs.blogspot.gr/2015/08/3-1974.html

kerberos-hellas