Αμφίβιες Επιχειρήσεις & ΤΑΜΣ ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ 2016: Σκέψεις & Προβληματισμοί

Η σημερινή απόβαση της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών στη Χίο μας έδωσε αρκετή τροφή για σκέψη αναφορικά με τα πρόσφατα επιχειρησιακά δεδομένα που υφίστανται στην εκτέλεση αποβατικών επιχειρήσεων ευρείας κλίμακας. 

Η σημερινή άσκηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ΤΑΜΣ "ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ - 2016". Την αποβατική ενέργεια υποστήριξαν Ελικόπτερα της Αεροπορίας Στρατού, Μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και Μαχητικά Αεροσκάφη της Πολεμικής Αεροπορίας. Σημειώνεται, ότι οι αμφίβιες αποβατικές επιχειρήσεις είναι από τις πλέον σύνθετες στρατιωτικές επιχειρήσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία αυτών είναι η τοπική αεροπορική και ναυτική υπεροχή σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο. Πρόκειται για δικλαδικές επιχειρήσεις με απαράβατο όρο την ύπαρξη μεγάλης υποστήριξης από αεροπορικά και ναυτικά μέσα στα αποβατικά τμήματα. Οι τρεις κατηγορίες ακτών απόβασης εφόσον πρόκειται για αποβάσεις σε εχθρικό έδαφος είναι οι εξης:

1. Οχυρωμένη ακτή.
2. Φυλασσόμενη ακτή. 
3. Αφύλακτη ακτή. 

O άμεσος σκοπός μιας αποβατικής δύναμης είναι η δημιουργία προγεφυρώματος επί της ακτής αρχικώς με αποβίβαση ελαφρών δυνάμεων και ακολούθως ή και συνάμα βαρέων δυνάμεων μηχανοκίνητου πεζικού και τεθωρακισμένων. Ο ενεργών απόβαση θα υποστηρίξει την ενέργεια του με επιθετικά ελικόπτερα, αεροσκάφη ενώ πέριξ της περιοχής απόβασης θα συσταθούν αεροπρογεφυρώματα. Για την επιτυχία του σκοπού αποβλέπει:

1. Τουλάχιστον σε τοπική αεροπορική υπεροχή και ναυτικής κυριαρχίας που θα προηγηθεί της απόβασης.
2. Στην ταχεία ενίσχυση του προγεφυρώματος πριν ο αμυνόμενος συγκεντρώσει πολλές δυνάμεις.
3. Στην απομόνωση της περιοχής αποβάσεως.
4. Επιλέγοντας μια ακτή απόβασης ο επιτιθέμενος εκτιμά:

1. Την θαλάσσια προσέγγιση. Ο βυθός της θάλασσας πρέπει να προσφέρεται για απόβαση ήτοι να είναι κατάλληλος για προσέγγιση πλοίων και αποβατικών ακάτων ή λέμβων.
2. Την ακτή. Οι εκτεταμένες ακτές με ομαλό έδαφος είναι οι πλέον κατάλληλες.
3. Την ενδοχώρα. Ο επιτιθέμενος αναζητεί γρήγορα πρόσβαση στην ενδοχώρα ώστε αφενός να προωθήσει τις δυνάμεις του ενισχύοντας το προγεφύρωμα και αφετέρου να υπάρχουν τα κατάλληλα δρομολόγια κίνησης.

Αποστολή του αμυνόμενου είναι να απαγορεύσει σε πρώτη φάση την απόβαση και σε δεύτερο χρόνο να εμποδίσει τον επιτιθέμενο να ενισχύσει περαιτέρω το προγεφύρωμα του. Σήμερα, με την υφιστάμενη οργάνωση και υλικοτεχνική υποδομή η 32 Ταξιαρχία Πεζοναυτών προσανατολίζεται σε μικρής κλίμακας αποβατικές επιχειρήσεις σε μικρονήσια του Αιγαίου καθώς και στην ενίσχυση των χερσαίων δυνάμεων της ΑΣΔΕΝ ανά τις ΑΔΤΕ στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Το μεγαλύτερο πρόβλημα τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι η αδυναμία εκτέλεσης αποβατικών επιχειρήσεων με τα αερόστρωμνα ZUBR κορυφαίων επιδόσεων λόγω των διαθεσιμοτήτων και της πολύ ακριβής υποστήριξης. Τα ZUBR προσέφεραν μοναδικές επιδόσεις υπερ ταχείας μεταφοράς προσωπικού και υλικού, σε άμεσο χρόνο με επαρκή προστασία σε μεγάλες αποστάσεις. Το δυστύχημα βέβαια που εξακολουθεί να υφίστανται είναι πως αλλού είναι οι Πεζοναύτες και αλλού τα αρματαγωγά ή τα αερόστρωμνα. Δυστυχώς, αυτή η παθογένεια είναι άγνωστο γιατί δεν διορθώνεται εδώ και 20 χρόνια. Ακόμα, μια άλλη χρόνια ανάγκη της 32 Ταξιαρχίας Πεζοναυτών είναι η απόκτηση σύγχρονων οχημάτων αμφίβιας εφόδου. Τα απαρχαίωμενα ΑΒΑΚ είναι κοινός τόπος όλων που δεν επαρκούν. Με τα δεδομένα του 2016 τα πρώτα αποβατικά κύματα εκπέμπονται από τα αρματαγωγά με ZODIAK τα οποία ναι μεν προσφέρουν ταχύτητα και τακτική ευελιξία αλλά υστερούν σε προστασία και ισχύ πυρός. 

Όπως έχουμε αναφέρει επανειλημμένα, οι αποβάσεις είναι σύνθετες στρατιωτικές επιχειρήσεις και εμπεριέχουν μεγάλο ρίσκο. Ο επιτιθέμενος πρέπει να έχει τα κατάλληλα μέσα για να υποστεί τις λιγότερες δυνατές απώλειες και ως εκ τούτου να ολοκληρώσει την αποστολή στο ακέραιο. Έτσι λοιπόν, εάν πρόκειται για οχυρωμένες ακτές με αμυντικά κωλύματα και εχθρική παρουσία η λύση έρχεται από τα Zubr με αμφίβια κρούση επί της ακτής. Και σε αυτή όμως την περίπτωση ο εχθρός μπορεί με πυρά όπλων ευθυτενούς και καμπύλης τροχιάς να προσβάλει τα αερόστρωμνα. Οι λύσεις είναι η απόκτηση τεθωρακισμένων αμφίβιων οχημάτων εφόδου και ταχέων σκαφών αμφίβιας κρούσης. Τα τελευταία αποτελούν ιδανικά οργανικά μέσα πρώτου κύματος αποβάσεων για τους πεζοναύτες. Τα σκάφη αυτά μπορούν να αναπτύσσονται ταχέως, ενώ διαθέτουν την απαραίτητη ισχύ πυρός για την καταστολή των εχθρικών πυρών και την ενδεδειγμένη προστασία-θωράκιση για επιβίωση.

Δύο ενδιαφέρουσες ενδεικτικές επιλογές στην κατηγορία είναι τα σκάφη τύπου M12 Jurmo και Combat Boat 2010Μ. Μια αρκετά καλή λύση είναι η ύπαρξη ταχυπλόων όπως το Σουηδικό Combat Boat 2010 νεότερη εξέλιξη του CB-90. Το Combat Boat 2010 προσφέρει μεγάλυ ισχύ πυρός, εξαιρετική προστασία, ευελιξία απόρροια των υψηλών ταχυτήτων που αναπτύσει καθώς και πολύ ικανοποιητική αυτονομία. Πρόκειται για ταχύπλοα σκάφη, καθώς μπορούν να αναπτύξουν υψηλές ταχύτητες πλεύσης μεταξύ 40 και 50 κόμβων. Επίσης στην πλώρη φέρουν καταπέλτη ώστε να μπορεί να αποβιβαστεί το προσωπικό σε ακτές και βραχονησίδες. Διαθέτουν θωράκιση ανθεκτική σε θραύσματα όπλων καμπύλης τροχιάς αλλά και σε βολίδες διαμετρήματος 7,62 χλστ. Τα σκάφη φέρουν οπλισμό στην πλώρη διαφορετικό ανά τύπο.

Τα γενικά χαρακτηριστικά του Μ12 είναι: εκτόπισμα 14 τόνοι, μήκος 14,2 μέτρα, μέγιστη ταχύτητα 37 κόμβοι, μεταφορική ικανότητα 20 άνδρες μετά φόρτου, οπλισμός ένα πολυβόλο των 12,7 χλστ, ένας όλμος τύπου NEMO των 120 χλστ ή τέλος ένας εκτοξευτής βομβίδων των 40 χλστ. Όλες οι επιφάνειες του σκάφους είναι καλυμμένες από υλικό κέβλαρ. Το σκάφος της φινλανδικής εταιρείας Μarine Alutech έχει αυτονομία 180 ναυτικά μίλια. Αξίζει να σημειωθεί πως οι γερανοί των Α/Γ του ΠΝ μεταφέρουν ήδη τις αποβατικές ακάτους (ΑΒΑΚ) που ζυγίζουν 10 τόνους έκαστη. Ίσως είναι εφικτή η αύξηση της ανυψωτικής τους ικανότητας στους 14 τόνους των M12 Jurmo, ώστε τα σκάφη αυτά να μπορούν να λειτουργούν και από μητρικό πλοίο.

Το CB 2010M της σουηδικής Docstavarvet έχει εκτόπισμα 56 τόνους, μήκος 24,1 μέτρα, μεταφέρει 32 άνδρες συν 6 άτομα για πλήρωμα, μέγιστη ταχύτητα πλεύσης 50 κόμβους χάρις σε δύο πανίσχυρους υδρωθητές Rolls Royce 550 των 1100 kW έκαστος. Η αυτονομία του είναι πραγματικά τεράστια και αγγίζει τα 400 ναυτικά μίλια. Πρακτικά, το CB 2010M μπορεί να αποχωρήσει από την έδρα της 32 ΤΑΞ ΠΖΝ και να έχει αφιχθεί σε λίγες ώρες στη Λέσβο, στη Ρόδο –απόσταση 313 ναυτικών μιλίων από τον Βόλο– ή ακόμα μακρύτερα. Αξιοσημείωτη είναι η θωράκιση του σκάφους που επιτρέπει στους πεζοναύτες να πραγματοποιούν αποβάσεις υπό σφοδρό εχθρικό πυρ. Εντυπωσιακός είναι ο οπλισμός, που μπορεί να περιλάβει όλμο των 120 χλστ τύπου AMOS. Ο τελευταίος είναι σουηδικής κατασκευής και προέλευσης έχει τεθεί σε υπηρεσία του 2007, έχει δύο κάννες βολής, κινείται υδραυλικά και επι- τυγχάνει μέγιστο βεληνεκές 10 χιλιομέτρων, ενώ μπορεί να εκτελέσει και ευθείς βολές από 1.550 μέτρα έως και 150 μέτρα. Επιτυγχάνει μέγιστο ρυθμό 16 βολών το λεπτό και μέσο ρυθμό 12.

Στο σημείο αυτό θα θέσουμε συγκεκριμένους προβληματισμούς που αφορούν τα αποβατικά τμήματα δίχως να θίξουμε θέματα ναυτικού ή αεροπορίας που εμπίπτουν στον ευρύτερο αμυντικό σχεδιασμό:

Αμφίβια Τεθωρακισμένα

Το σίριαλ των αμφίβιων τεθωρακισμένων που θα αντικαταστήσουν τα «μουσειακά» ΑΒΑΚ που χρησιμοποιεί η 32 ΤΑΞΠΝ για διεξαγωγή αμφίβιων αποβατικών επιχειρήσεων δε φαίνεται μετά από τόσα χρόνια να έχει ορατή λύση. Με απαίτηση για απόκτηση 50 αμφίβιων τεθωρακισμένων αξίας 100 εκ ευρώ,  ο ΕΣ επέλεξε να μην προχωρήσει σε απόκτηση μεταχειρισμένων AAV-7 από τα αποθέματα του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ προφανώς συνυπολογίζοντας ότι πρόκειται για οχήματα μεγάλης ηλικίας που απαιτούν πέραν του κόστους απόκτησης ( περίπου 907.000 έως 1.451.000 $ εκ) πολυέξοδο πρόγραμμα αναβάθμισης –εκσυγχρονισμού RAM/RS (που σχεδόν διπλασίαζε το κόστος απόκτησης) για να επανέλθουν σε υπηρεσία. Από την άλλη οι – όποιες- εναλλακτικές όπως τα BMP-3F κρίνονται επιχειρησιακά ανεπαρκείς ενώ τα οχήματα νέας γενιάς εμπεριέχουν ιδιαίτερα υψηλό κόστος απόκτησης. Αποτέλεσμα είναι ότι μέχρι σήμερα δεν έχει επιτευχθεί λύση στο πρόβλημα αντικατάστασης των ΑΒΑΚ που έχουν χαμηλή αξιοπιστία, μέτρια μεταφορική ικανότητα και ανύπαρκτη επιβιωσημότητα στο σύγχρονο πεδίο μάχης.  

Συλλογή Πληροφοριών & Επιτήρηση Πεδίου Μάχης

Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτει η απόκτηση μη επανδρωμένων UAV, τόσο σε επίπεδο Ταξιαρχίας-Συντάγματος όσο και σε επίπεδο μονάδας - τμήματος, προκειμένου να καλύπτονται αυτόνομα οι ανάγκες αναγνώρισης που έχουν οι Ειδικές Επιχειρήσεις. Η εξέλιξη της σχετικής τεχνολογίας μόλις τα τελευταία χρόνια έχει ανοίξει νέους ορίζοντες στις Ειδικές Επιχειρήσεις με αποτέλεσμα την ευρεία χρήση τους στις Ειδικές Δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Το μικρό κόστος τους διευκολύνει την απόκτηση τους σε μεγάλους αριθμούς ενώ το μικρό μέγεθος και βάρος τα καθιστά εύκολα στη μεταφορά και τη χρήση στο πεδίο της μάχης, επιτυγχάνοντας επιτήρηση και εντοπισμό απειλών, μέρα και νύχτα προτού γίνει η εμπλοκή του στόχου. Συστήματα UAV όπως το RQ-11 Raven που χρησιμοποιούν οι Ειδικές Δυνάμεις του Στρατού και των Πεζοναυτών των ΗΠΑ, ή τα ακόμη μικρότερα Microdrones md4-200 που εισάγουν σε υπηρεσία οι βρετανικές Ειδικές Δυνάμεις, είναι μερικά μόνο δείγματα σε έναν τομέα ταχέως εξελισσόμενο που θα κυριαρχήσει στα επόμενα χρόνια στη Διεξαγωγή Ειδικών Επιχειρήσεων, αλλά και σε υπηρεσίες επιβολής του νόμου και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών. Ο ΕΣ φυσικά έχοντας την κακή συνήθεια του πλήρους..απομονωτισμού από κάθε λογής τεχνολογικές εξελίξεις, θα πρέπει να αντιληφθεί τις δυνατότητες που προσφέρουν τα mini UAV, εάν επιθυμεί με πολύ μικρός κόστος να αναβαθμίσει δραματικά τις επιχειρησιακές δυνατότητες των Ειδικών Δυνάμεων.

Κατάδειξη Στόχων

Επίγειοι καταδείκτες λέιζερ Αν και επισήμως δεν έχει διατυπωθεί στο παρελθόν δημόσια η απαίτηση προμήθειας φορητών επίγειων καταδεικτών λέιζερ, είναι κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι τα υφιστάμενα συστήματα σε χρήση είναι μικρά στον αριθμό για να καλύψουν τις ανάγκες για κατάδειξη στόχων α) σε βόμβες GBU που φέρουν μαχητικά αεροσκάφη F-16C/D και F-4E AUP της ΠΑ και β) σε βλήματα Hellfire που εξοπλίζουν επιθετικά ελικόπτερα AH-64A Apache και Apache Longbow της ΑΣ. Για την ιστορία θα αναφέρουμε ότι η πρώτη κατάδειξη στόχου από καταδρομείς σε ελικόπτερο AH-64A για βολή βλήματος AGM-114, έγινε τον Μάιο του 2001 στο πλαίσιο της άσκησης «ΤΑΜΣ ΣΑΡΙΣΑ 2001» με την εκπαίδευση να συνεχίζεται μέχρι και σήμερα αλλά σε περιορισμένη κλίμακα. Με την διεύρυνση του δόγματος επιχειρήσεων προωθημένων ελεγκτών JTAC που καθιερώθηκε το 2015 στις ασκήσεις τύπου ΗΝΙΟΧΟΣ της ΠΑ, οι μονάδες του ΕΤΑ και της 31ης ΜΕΕΔ που εξειδικεύονται σε αυτό το ρόλο, είχαν την ευκαιρία εκτεταμένης συνεργασίας με αμερικανούς JTAC της USAF. Σημείο αναφοράς ήταν η μεταφορά δογμάτων και επιχειρησιακής εμπειρίας από τις πρόσφατες συρράξεις στο Ιράκ και το Αφγανιστάν, που ανέδειξε την επιχειρησιακή απαίτηση για διεύρυνση της εκπαίδευσης των JTAC στο ΝΑΤΟ, με ανάλογες κινήσεις να εφαρμόζονται και στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Σε ότι αφορά τον ειδικό εξοπλισμό, το ΕΤΑ διαθέτει ένα ζεύγος επίγειων καταδεικτών λέιζερ τύπου GLTD II που αποκτήθηκαν για αξιολόγηση το 1999. Το GLTD II περιλαμβάνει θερμική διόπτρα παρατήρησης της FLIR Systems για κατάδειξη στόχων σε μαχητικά ακόμη και τη νύχτα. Ακολούθησε η προμήθεια 7 καταδεικτών PAL της ισραηλινής (EL OP) το 2001, οι οποίοι έχουν βελτιωμένες επιδόσεις (αλλά και μεγαλύτερο βάρος που πρακτικά καθιστά δυσχερή τη μεταφορά τους από περιπόλους μακράς ακτίνας δράσεως). Η απόκτηση νεότερων συστημάτων μικρότερου βάρους για κατάδειξη στόχων σε μεγαλύτερες αποστάσεις, θεωρείται ότι περιλαμβάνεται στις επιχειρησιακές ανάγκες του ΕΤΑ, με τη χρηματοδότηση να παραμένει ο κύριος ανασταλτικός παράγοντας που στην παρούσα φάση αποτρέπει αύξηση των συστημάτων σε υπηρεσία.

http://defencenews.gr/amina/4478-amfivies-epixeiriseis-tams-parmenion-2016-skepseis-provlimatismoi

kerberos-hellas