Αποκλειστικό: Οι τελευταίες εξελίξεις στο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών F-16 της ΠΑ

Συνεχείς είναι οι εξελίξεις στο κορυφαίο πρόγραμμα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, σύμφωνα με όσα καταγράφονται τον τελευταίο μήνα τόσο σε επίπεδο εσωτερικών επαφών μεταξύ ΥΠΕΘΑ, ΓΕΕΘΑ και ΓΕΑ όσο και σε επίπεδο ανάμεσα στους Έλληνες αξιωματούχους και την Lockheed Martin.

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως ο εκσυγχρονισμός του στόλου των ελληνικών F-16 αποτελεί την ύψιστη προτεραιότητα του εθνικού αμυντικού σχεδιασμού. Οι τελευταίες εξελίξεις προ 15 ημερών αφορούν τον τελικό αριθμό αεροσκαφών που θα εκσυγχρονιστούν στο επίπεδο F-16 VIPER σε συνάρτηση με τις διατιθέμενες πιστώσεις και τα απαραίτητα κονδύλια που υπάρχουν τη δεδομένη χρονική στιγμή. 

Όπως προκύπτει με γνώμονα τις τελευταίες διαβουλεύσεις και συναντήσεις υπάρχουν τα εξής στοιχεία:

Ο τελικός αριθμός των αεροσκαφών που θα περάσουν το στάδιο του εκσυγχρονισμού σε επίπεδο F-16 VIPER αρχικώς διαφαίνεται πως θα είναι τα F-16 Block 50 και F-16 Block 52+. Ακολούθως, στο μεσοπρόθεσμο μέλλον με ξεχωριστό πρόγραμμα τα Block 52+ Advanced. Ο λόγος για τον οποίο όμως δεν εκσυγχρονίζονται τα F-16 Block 52+ Advanced του Αράξου, (που είναι τα πλέον σύγχρονα F-16) είναι το κόστος. Οι εξαιρετικά περιορισμένοι και δυσεύρετοι οικονομικοί πόροι δεν επιτρέπουν τον εκσυγχρονισμό των Block 52+ Advanced. Τροχοπέδη διότι το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των ελληνικών F-16 θα κοστίζει σχεδόν 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ, πόσο υψηλό για τις σημερινές αμυντικές και εξοπλιστικές δαπάνες και τους εξαιρετικά πενιχρούς προϋπολογισμούς άμυνας. Το ΓΕΕΘΑ εκτιμά πάντα σε συνάρτηση και με τις υπόλοιπες ανάγκες των κλάδων πως εάν εκσυγχρονιστούν όλα τα αεροσκάφη F-16 Block 50, 52+ και 52+ Advanced στο επίπεδο F-16 VIPER (συνολικά 123 αεροσκάφη) δεν θα περισσέψουν κονδύλια για υπόλοιπα εξοπλιστικά προγράμματα εξίσου νευραλγικής σημασίας για επόμενα χρόνια.

Αυτά είναι τα εξής: αφενός για το ΠΝ νούμερο ένα επιχειρησιακή ανάγκη και προτεραιότητα είναι ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ 200ΗΝ που εφόσον καθυστερήσει και επιπλέον χρόνια από εκσυγχρονισμός μέσης ζωής θα γίνει εκσυγχρονισμός τέλους ζωής. Επιπροσθέτως, η ανανεωση των φρεγατών τύπου S, των υποβρυχίων τύπου 209 και δευτερευόντως των πυραυλακάτων Combattante μέσω της συνέχισης των ναυπηγήσεων με ΤΠΚ κλάσης ΡΟΥΣΕΝ. Για το ΓΕΝ οι ηλικίες των πλοίων σε συνδυασμό με την έλλειψη ναυπηγικών προγραμμάτων εγείρουν θανάσιμους κινδύνους αναφορικά με την προοπτική του στόλου για τα επόμενα δέκα χρόνια. Για τον Ε.Σ η νούμερο ένα αναγκαιότητα είναι η αεράμυνα και κυρίως η εύρεση λύσης για την αντικατάσταση των συστημάτων OSA AK/ AKM αφού τα HAWK θα αποσυρθούν δίχως αντικαταστάτη. Ήδη η αεράμυνα του Ε.Σ είναι σε οριακή κατάσταση αφού τόσο τα OSA AK/ AKM όσο και τα HAWK είναι παρωχημένα συστήματα. 

Ως εκ τούτων, με βάση τον υφιστάμενο οικονομικό προγραμματισμό, σε συνάρτηση με τις ανάγκες και την απειλή, προκύπτει η περικοπή του εκσυγχρονισμού των F-16 Block 52+ Advanced. Για τα F-16 Block 30 εξετάζονται τρεις λύσεις εκ των οποίων κάθε μια συγκεντρώνει αντικειμενικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα:

1. Να πωληθούν ως έχουν στη Βουλγαρία ή σε κάποια άλλη χώρα. Η Βουλγαρία έχει εκδηλώσει ανάλογο ενδιαφέρον με επιστολή που έστειλε ο Βούλγαρος Α/ΓΕΑ στον Έλληνα ομόλογο του προ μερικών μηνών. Το ΓΕΑ εκτιμά πως εάν πωληθούν και τα 32 F-16 Block 30 θα αγοραστούν με ένα τίμημα 8 εκατομμυρίων ευρώ το κάθε αεροσκάφος, συνολικά 256 εκατομμυρίων ευρώ. Μαζί με αναλώσιμα, τεχνική υποστήριξη και εκπαίδευση εάν η Βουλγαρία αγοράσει όλα τα F-16 Block 30 τότε μπορούν να βρεθούν στα ελληνικά ταμεία περί τα 320 εκατομμύρια ευρώ. Σημειώνεται, ότι στις 16 Μαρτίου 2016 το Συμβούλιο Άμυνας της Βουλγαρίας ενέκρινε το πρόγραμμα απόκτησης νέου μαχητικού αεροσκάφους για την Αεροπορία της χώρας. Ο προϋπολογισμός του αναφέρεται σε κονδύλια ύψους 408 έως και 459 εκατ. ευρώ αφορά την αγορά 16 νέων ή μεταχειρισμένων μαχητικών. Η λύση των μεταχειρισμένων είναι αδιαμφισβήτητα η πλέον ρεαλιστική για τη Βουλγαρία. 
2. Το δεύτερο σενάριο αναφέρει να πουληθούν τα Block 30 αφού πρώτα εκσυγχρονιστούν με τα απάρτια που θα προκύψουν από τον εκσυγχρονισμό των F-16 Block 50 και F-16 Block 52+. Άρα, να δοθούν με αρκετά υψηλότερο τίμημα. Πρακτικά, αυτές οι δύο επιλογές θα επιτρέψουν αφενός να βρεθούν άμεσα χρήματα για να εκκινηθεί το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού καθώς και για να δοθούν οι πρώτες πληρωμές για τα πρώτα 2 με 3 έτη έστω και για τα  F-16 Block 50 και F-16 Block 52+ και αφετέρου να μην απαιτηθούν καθόλου χρήματα για τον εκσυγχρονισμό των 32 F-16 Block 30. Επιλογή με διττό οικονομικό όφελος αλλά επιχειρησιακή αιμορραγία αεροσκαφών για τη δομή δυνάμεων της Π.Α. 
3. Το τελευταίο σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι τα αεροσκάφη να κρατηθούν και να εκσυγχρονιστούν όπως προαναφέραμε. Το ΓΕΑ δεν επιθυμεί να πουλήσει τα αεροσκάφη αφού οι επιχειρησιακές ανάγκες όπως αυτό υποστηρίζει όχι μόνον δεν μειώνονται αλλά αυξάνονται δεδομένης της απειλής και των δυνατοτήτων που αυτή διαθέτει και διαρκώς μεγεθύνονται. Αντιθέτως, ο εκσυγχρονισμός των F-16 Block 30 θα επιτρέψει στα αεροσκάφη να εκτελούν πληθώρα επιχειρησιακού έργου και να αναλάβουν με επιπλέον ατρακτίδια DB-110 αποστολές τακτικής αναγνώρισης, συλλογής πληροφοριών και φωτοαναγνώρισης από την απόσυρση των RF-4E. Επίσης, η Π.Α γνωρίζει πως μέσα στα επόμενα χρόνια θα κληθεί να αποσύρει τα F-4 καθώς και τα Mirage 2000. Είναι ξεκάθαρο πως η δομή δυνάμεων θα δεχθεί ένα σημαντικό πλήγμα αφού η Π.Α θα κληθεί να μειώσει μοιραία τις οροφές σε μια περίοδο που η τουρκική προκλητικότητα καλπάζει πάντα με γνώμονα τις νέες απειλές που λαμβάνουν χαρακτήρα ποιοτικής υπεροχής εκτός φυσικά από την υφιστάμενη ποσοτική.

Τα κόστη για τον εκσυγχρονισμό του στόλου των ελληνικών F-16 διαμορφώνονται ως εξής:

1. Εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών F-16 Block 30, 50, 52+ και 52+ Advanced (συνολικά 155 αεροσκάφη) στο επίπεδο F-16 VIPER με κόστος 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια και τιμή περί τα 12,2 εκατομμύρια δολάρια ανά αεροσκάφος. 
2. Εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών F-16 Block 50, 52+ και 52+ Advanced στο επίπεδο F-16 VIPER (συνολικά 123 αεροσκάφη) με κόστος 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια και τιμή περί τα 12,1 εκατομμύρια δολάρια ανά αεροσκάφος. Τα F-16 Block 30 θα εκσυγχρονιστούν από τα απάρτια των μεταγενέστερων εκδόσεων που θα είναι πλέον διαθέσιμα. 
3. Εκσυγχρονισμός των αεροσκαφών F-16 Block 52+ και 52+ Advanced στο επίπεδο F-16 VIPER (συνολικά  με κόστος 1 δισεκατομμύριο δολάρια και τιμή περί τα 11,7 εκατομμύρια δολάρια ανά αεροσκάφος. Αντίστοιχα και εδώ τα F-16 Block 30 και 50 θα εκσυγχρονιστούν από τα απάρτια των μεταγενέστερων εκδόσεων που θα είναι πλέον διαθέσιμα πχ ραντάρ AN/APG-68(V)9. 

Αναφορικά με τα χρονοδιαγράμματα εκτέλεσης του προγράμματος και των πληρωμών. Η Π.Α απόρροια της γενικότερης οικονομικής δυσπραγίας έχει καθυστερήσει σημαντικά την έναρξη του προγράμματος εκσυγχρονισμού με ξεκάθαρες πολιτικές ευθύνες τόσο της σημερινής όσο και των προηγούμενων κυβερνήσεων. Ήδη το ελληνικό ΓΕΕΘΑ απασχολεί η σύνταξη της Letter of Request για την Letter of Acceptance ενώ η απάντηση αυτής θα έρθει στα μέσα του 2017 που στόχο θα έχει την υπογραφή της Letter of Acceptance στα τέλη του 2017 με τελικό σκοπό στις αρχές του 2018 να έχει ενεργοποιηθεί η Letter of Acceptance με την εκταμίευση της προκαταβολής. Υπολογίζεται, βάσει του παραπάνω χρονοδιαγράμματος πως το πρώτο F-16 θα εισέλθει στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ τέλη του 2019 για να παραδοθεί στη Π.Α αρχές του 2021.

Μεταξύ 2016 εως και αρχών του 2018 μέχρι να έχουμε την ενεργοποίηση της Letter of Acceptance και την προκαταβολή δεν προβλέπεται κάποια πληρωμή. Συνεπώς, το επιχείρημα πως δεν υπάρχουν τα απαραίτητα κονδύλια για το πρόγραμμα του εκσυγχρονισμού των F-16 δεν ευσταθεί και είναι άτοπο αφού οι πρώτες πληρωμές είναι μετά τις αρχές του 2018 και παραμένουν τμηματικές περί τα 150 με 200 εκατομμύρια τον χρόνο, ποσό ανεκτό. Αυτό το οποίο απαιτείται τη δεδομένη χρονική στιγμή είναι η εκκίνηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών που θα διαρκέσουν περί τα τρία έτη μέχρι να ξεκινήσει ο εκσυγχρονισμός του πρώτου αεροσκάφους στην ΕΑΒ. Από πλευράς ΕΑΒ σε πρώτη φάση θα εκσυγχρονίζονται 6 έως 8 αεροσκάφη ετησίως ενώ σε πλήρη εξέλιξη περί τα 16 έως 18 μαχητικά. 

Κλείνοντας, για το θέμα της απόκτησης νέων μαχητικών αεροσκαφών όπως το F-35 σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο τα όσα σενάρια διακινούνται είναι εντελώς ανυπόστατα. Ο λόγος είναι πολύ απλός: δεν υπάρχουν τα διατιθέμενα κονδύλια ούτε και έχει προηγηθεί η κατάλληλη προεργασία για την είσοδο σε υπηρεσία ενός μαχητικού πέμπτης γενιάς με τις δυνατότητες και τις επιδόσεις του F-35. Ακόμα και εάν η Π.Α διαθέσει τα κονδύλια του εκσυγχρονισμού των F-16 για την αγορά F-35 τότε με βάση τις σημερινές τιμές η Π.Α δεν μπορεί να προμηθευτεί πάνω από 20 αεροσκάφη για τον εξοπλισμό μόλις μιας μοίρας. Αυτό θα έχει ως συνέπεια την πλήρη απαξίωση του στόλου των F-16 της Π.Α. Εκτός αυτού η προμήθεια των F-35 θα βάλει τέλος σε κάθε άλλη νέα εξοπλιστική προσπάθεια των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε άλλης μείζονος σημασίας εξοπλιστικά προγράμματα όπως είναι ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ 200 ΗΝ. Κάτι τέτοιο δεν υπάρχει στον υφιστάμενο αμυντικό σχεδιασμό αφού ο εκσυγχρονισμός των ελληνικών F-16 αποτελεί την πλέον υψηλή επιχειρησιακή αναγκαιότητα του αμυντικού σχεδιασμού πάντα με την προώθηση και άλλων εξοπλιστικών προγραμμάτων όπως αυτά που αναφέρθηκαν πιο πάνω. Γι' αυτό και οι τελευταίες εξελίξεις αφορούν την μείωση του εκσυγχρονισμού του τελικού αριθμού των ελληνικών F-16 ώστε παράλληλα με αυτό το πρόγραμμα να εκκινηθούν και άλλα προγράμματα.

πηγη

kerberos-hellas