Η 7η Μαρτίου του 1948 αποτελεί ιστορικό ορόσημο για τα Δωδεκάνησα.Είναι η μέρα που τα νησιά μας γίνονται πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της Ελλάδας. Θα ήθελα να κάνω μια ιστορική αναδρομή μέχρι να φτάσουμε στην ενσωμάτωση. Ποια είναι τα Δωδεκάνησα; Τι ιστορία έχουν; Πέρα από την επέτειο και την παρέλαση υπάρχει μια ιστορία. Σ' όλη τη μακραίωνη ιστορία τους, τα Δωδεκάνησα, ακολούθησαν τις τύχες του Ελληνισμού και στα χρόνια της ελεύθερης ζωής και της ακμής του και στα χρόνια της πτώσης και της παρακμής του. Και καμιά δύναμη δεν μπόρεσε να τους αφαιρέσει την εθνικότητα, την ταυτότητά τους, την πνοή την ελληνική. Διατηρήθηκαν ανόθευτα στη ψυχή, μέσα σε δύσκολες και αβάσταχτες καταστάσεις και όταν ήλθε το πλήρωμα του χρόνου, ενώθηκαν με την ελεύθερη Πατρίδα, τελευταίος κρίκος στην αλυσίδα της εθνικής ολοκλήρωσης, από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους για να επαληθευτεί ο στίχος του νομπελίστα ποιητή μας, Οδυσσέα Ελύτη:
Ήρθαν ντυμένοι "φίλοι"
Αμέτρητες φορές οι εχθροί μου
Το παμπάλαιο χώμα πατώντας.
Και το χώμα δεν έδεσε ποτέ με τη φτέρνα τους.
Όμως για να φτάσουμε στην Ενσωμάτωση και στην 7η Μαρτίου 1948, χρειάστηκαν αγώνες και θυσίες από τον ελεύθερο ελληνικό λαό, αλλά και από τον επί πολλά χρόνια (περίπου 7 αιώνες) σκλαβωμένο δωδεκανησιακό λαό.
Τα Δωδεκάνησα είναι το σύνολο των νησιών και νησίδων, ανάμεσα στη Σάμο, την Κρήτη και τα μικρασιατικά παράλια. Παρότι το όνομα της περιοχής αναφέρεται σε δώδεκα νησιά, υπάρχουν 18 κατοικημένα νησιά, η Ρόδος, η Κως, η Κάρπαθος, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια, η Κάσος, η Λέρος, η Νίσυρος, η Πάτμος, η Σύμη, η Τήλος, η Χάλκη , το Καστελόριζο , οι Λειψοί , η Ψέριμος, το Αγαθονήσι , οι Αρκοί, η Λεβίθα και άλλα νησιά.
Τα Δωδεκάνησα ήταν το μοναδικό εδαφικό κέρδος που αποκόμισε η Ελλάδα από τη συμμετοχή της στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Στην εικόνα: μαθήτριες Γυμνασίου της Ρόδου ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες μεταφέρουν την ελληνική σημαία στο Διοικητήριο της Ρόδου, κατά την επίσημη τελετή ένωσης των Δωδεκανήσων με την Ελλάδα, στις 7 Μαρτίου 1948 (Αθήνα, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο).
Οι Βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη με το Διάδοχο Κωνσταντίνο και τις Πριγκίπισσες Σοφία και Ειρήνη παρακολουθούν τη στρατιωτική παρέλαση στη Ρόδο.
Ενα ξεχασμένο τραγούδι που γράφτηκε ειδικά για την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου κι ακούστηκε το 1947 στη Ρόδο από την αξέχαστη Κούλα Νικολαίδου
ΣΤΗ ΓΑΛΑΖΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΜΑΣ
Στη γαλάζια θάλασσά μας
του Αιγαίου μακριά
ζούσαν χρόνια σκλαβωμένα
δώδεκα μικρά νησιά.
Τρέφουν όλα μια λαχτάρα
κι ένα πόθο στην καρδιά
πότε θα ΄ρθει άγια μέρα
να γενούν ελληνικά.
Τώρα η μάνα μας Ελλάδα
τα ‘ χει μες στην αγκαλιά
κι η γαλάζια μας σημαία
κυματίζει στα νησιά.
Ρόδος – Κάρπαθος και Σύμη
Πάτμος, Λέρος και η Κως
όλ’ αυτά τα διαμαντάκια
λάμπουν τώρα μες στο φως.
35 ΧΡΟΝΩΝ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ
Μέσα απ’ το μνήμα της σκλαβιάς το αραχνομαυρισμένο,
που κάθε τι Ελληνικό ήταν βαθιά θαμμένο,
μέσα απ’ το μνήμα της σκλαβιάς σαν κάποιο παραμύθι,
ξεπρόβαλε η λευτεριά που ‘χε σκεπάσει η λήθη.
Χρόνια πολλά αλογάριαστα περνούσαν όλο ένα,
τα μαύρα Δωδεκάνησα δεμένα σκλαβωμένα,
άχαρα καρτερούσανε με τη μεγάλη ελπίδα,
πώς γρήγορα θα ενωθούν μαζί με την πατρίδα.
Και τι δεν εζητήσανε, του Νέρωνος τα ‘γγόνια,
να κάνουν που μας πίεζαν τριανταπέντε χρόνια.
Τα ήθη κι έθιμα θέλησαν να τσακίσουν,
μα την Ελληνική ψυχή δεν μπόρεσαν να αγγίσουν.
Εφέρανε την προστυχιά στο δοξασμένο χώμα,
επάτησαν, κηλίδωσαν το Ελληνικό το χώμα.
Τώρα Δωδεκανήσιε ξύπνα κι αγαλλιάσου
και σφίξε την ελευτεριά μέσα στην αγκαλιά σου.
Ήλθε δεν είναι ψέματα δεν είναι οπτασία,
για κοίτα την, την γαλανή ντυμένη ενδυμασία.
Στέκει εμπρός σου σε θωρεί δεν της χαμογελάς;
Είναι αυτή η λευτεριά, η μάνα σου η Ελλάς.
ΕΝΩΣΗ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
Αιώνες περιμέναμε, πατρίδα να σε δούμε,
κι από τη Μαύρη τη σκλαβιά να ελευθερωθούμε.
Ελλάδα μάνα μας γλυκιά, γνώρισε τα παιδιά σου,
με δάκρυα σε δέχονται τα δώδεκα νησιά σου.
Σφίξε μας μάνα σφίξε μας μέσα στην αγκαλιά σου,
δεν είμαστε πια ορφανά, γιατί είμαστε κοντά σου.
Ζήτω αθάνατη Ελλάς πατρίδα δοξασμένη,
φωνάζουμε από χαρά μαζί σου ενωμένοι.
Ελλάδα μάνα ποθητή που είσαι αιωνία,
συ τα νησιά μας έσωσες από την τυραννία!
ΥΜΝΟΣ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
Δώδεκα αψίδες θριάμβου έχουν στηθεί στα δώδεκα λιμάνια,
κι έχουν χρυσοσφυρηλατηθεί με μόχθους και εθνική περηφάνια.
Για να διαβεί η ποθητή μας λευτεριά κυανόλευκα ντυμένη,
κάθε νησιού μας πάλι ένδοξη στεριά ελεύθερη να γένει.
Κόποι και μόχθοι και αγώνες και διωγμοί δε σβήσαν την ελπίδα,
απ’ την βαριά σκλαβιά να απαλλαχτεί η λατρεμένη μας πατρίδα.
Και να προβάλλει μ’ ορμή η λευτεριά, μάνα μας δοξασμένη,
για να αγκαλιάσει τα δώδεκα νησιά δαφνοστεφανωμένη.
ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΜΕΙΣ
Είμαστε δώδεκα νησιών βλαστάρια
μεγαλωμένα μες στον πόνο της σκλαβιάς
που της Ελλάδας μας γινήκαμε καμάρια
της υπομονής και της παλλικαριάς.
Βλέπαμε τους παππούδες μας να κλαίνε
και τους γονείς μας να θρηνούνε μυστικά
και τους δασκάλους μας ακούγαμε να λένε
πως είμαστε από περήφανη γενιά.
Χρόνια, χρόνια
στης σκλαβιάς την καταφρόνια.
Μα σήμερα ας γιορτάσουμε
τη μέρα αυτή που φτάσαμε
τη μέρα της Ελευθεριάς, ω της λευτεριάς
που βλάστησε τρανή.
Γιατί όσο δακρύσαμε, τη γη μας την ποτίσαμε
με όρκους κι όνειρα της λεύτεριας, ω της λευτεριάς
που βλάστησε για μας
ΣΤΟΥΣ ΑΔΟΥΛΩΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
Πόσο κοστίζει η λευτεριά
σαν την μετρούν με χρόνο!
Τάχα να το λογάριασαν
ή συ το ξέρεις μόνο;
Πόσο βαρειά είναι η σκλαβιά*
σαν την μετρούν αιώνες
Να περιμένεις άνοιξη
και ν’ άρχονται χειμώνες!
Πόσο κοστίζει η λευτεριά
σε δάκρυα και πόνο.
τάχα να το λογάριασαν
ή συ το ξέρεις μόνο;
Πόσο πικρή είναι η ζωή
‘σαν στη σκλαβιά μαθαίνεις
πως άλλοι ζούνε λεύτεροι
και συ σκλάβος πεθαίνεις!
Πόσο ακριβή είν’ η λευτεριά
σαν την μετρούν με χρόνο!
Τάχα να το λογάριασαν
ή συ το ξέρεις μόνο;
Γ. Ν. Κουρεμένος
ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΑ
Ἁστράπτουν καὶ τὰ δώδεκα νησιά μας σὰν πετράδια
δεμένα σὲ πολύτιμο βραχιόλι ἑλληνικὸ.
Βραχιόλι, ποὺ τ' ἀσήμωσαν τῆς λευθεριᾶς τὰ χάδια
καὶ τῆς Ἑλλάδας τὸ φιλὶ τὸ τίμιο καὶ γλυκὸ.
Δὲν σᾶς ἐμάρανε ἡ σκλαβιά, ποὺ τόσα χρόνια τώρα,
νὰ σᾶς μαδήσῃ ἐκοίταζε τὰ ὁλάσπρα σας φτερὰ.
Μέσ' στὴν καρδιά σας κρύβατε τῆς λευθεριᾶς τὰ δῶρα
καὶ στὴ ματιά σας ἔλαμπε ἡ ἑλληνικὴ χαρά.
Κι ὅταν τῆς θείας ἀνάστασης κτυπήσανε οἱ καμπάνες
καὶ τὸ ποδάρι του ὁ ἐχθρὸς τὸ ξανάνοιξε μὲ βιά,
ἀπὸ τοῦ Ὀλύμπου τὶς κορφὲς ἀκούσθηκαν παιᾶνες
γιὰ τὰ δεσμά της, ποὺ ἔσπαζε παντοτινὰ ἡ σκλαβιά.
Γιάννης Ἰωαννίδης (Περιοδικὸν "Παιδικός κόσμος")
ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΟΝ Ε' ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ (1957)
Ἐπιμέλεια: Ἑλλήνων Φῶς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου